ديپ بايت (Deep Bite)
در دندانپزشكي به همپوشاني دندانهاي بالا روي دندان هاي پايين، اوربایت (Over Bite) مي گويند.
هرگاه ميزان اين همپوشاني بیشتر از حد نرمال آن یعنی ٢تا٣ ميليمتر باشد، به آن ديپ بايت مي گويند. اين اختلال جزو عارضه هاي شايع دندانی – فکی در بين افراد جامعه است كه می توان آن را با شدت درجات مختلفي از خفيف تا بسيار شديد مشاهده کرد. درمان این عارضه بسته به اينكه منشا آن استخوانی است يا دندانی و یا هر دو، به روش های مختلف توسط متخصصین ارتودنسی انجام می شود.
عوارض دیپ بایت دنداني
این عارضه روی فعالیت هایی مانند جويدن، صحبت كردن و حتی نفس کشیدن تاثیر گذاشته و غالبا"
فرم صورت این افراد گرد و کوتاه و از نظر ظاهري پیرتر از هم سن و سال های خود به نظر ميرسند.
علت بروز دیپ بایت
در اغلب موارد ديپ بایت از والدین به فرزندان به ارث داده مي شود و در حقیقت عارضه ای ژنتیکی است، اما بطور کلی می توان موارد زیر را دلایل عمده وقوع این عارضه دانست:
- عدم رشد متناسب فک پایین نسبت به فک بالا و در واقع کوچکی یا عقب بودن آن نسبت به فک بالا
- بزرگي اندازه دندان های فک بالا نسبت به دندان هاي پايين
- مکیدن پستانک و انگشت به مدت طولانی بعد از دوران شیرخوارگی
- وجود عادت های نابجا در کودک مانند، جویدن ناخن، یخ، مداد و ...
چگونگی تشخیص عارضه ديپ بايت
در اکثر مواقع وجود این عارضه در افراد به هنگام معاینات معمول دندانپزشکی توسط پزشک تشخیص داده می شود، این عارضه دارای علایمی است که برخی از آنها عبارتند از:
- دیده نشدن تاج دندان های قدامی پایین، هنگامی که بیمار دندان هایش را روی هم گذاشته است.
- احساس درد مزمن در استخوان فک و خستگی در ناحیه مفصل گیجگاهی فکی
- سردرد (اغلب حین غذا خوردن یا بعد از آن به دلیل تحریک اعصاب)
- دندان قروچه یا براکسیزم
- تحلیل شدید مینای دندان ها به علت سایش
- اختلال در جویدن غذا، بلع و بروز مشکلات گوارشی
- اختلال در ادای بعضی کلمات و بطور کلی دشواری فرد در صحبت کردن
- افزایش احتمال وقوع خروپف و بروز وقفه های تنفسی حین خواب
اگر چه درمان این عارضه از نظر ظاهری تاثیر بسزایی در بهبود و ارتقای زیبایی صورت بیمار دارد اما از آنجا که عوارض نامطلوب و مخرب آن روی دندان ها و انساج نگهدارنده شان از یک سو و اختلال در روند دیگر فعالیت های بدن نظیر گوارش، تنفس و صحبت کردن دارد، لذا درمان آن بویژه در موارد شدید از اهمیت خاصی برخوردار است. برخی از مهمترین دلایل درمان دیپ بایت عبارتند از:
- سایش دندان ها تخریب تدریجی مینای دندان با وقوع دندان قروچه درفرد.
- آسیب به مفصل گیجگاهی فکی بدنبال استمرار و تداوم عارضه و تشدید تخریب بافت های ناحیه
- اختلال در مفصل گیجگاهی فکی بخصوص در حین باز و بستن کامل دهان.
- وقوع خروپف و وقفه تنفسی در حین خواب.
درمان دیپ بایت
درمان این عارضه توسط متخصص ارتودنسی برای کودکان یا بزرگسالان و با توجه به دلیل وقوع آن می تواند به کمک روش های مختلف نظیر، ارتودنسی متحرک ، ثابت و در موارد با اختلالات شدید فکی - دندانی به صورت ارتودنسی- جراحی صورت پذیرد. اصولا مشابه اکثر اختلالات، بهترین سن برای درمان این عارضه نیز دوران کودکی و نوجوانی است چرا که در این سنین بیمار همچنان از نعمت رشد برخور دار است و استخوان های فک ایشان به تکامل نهایی خود نرسیده اند و در نتیجه ارتودنتیست می تواند با اصلاح مسیر رشد اختلال مربوطه را مرتفع سازد. در واقع چنانچه علت ایجاد دیپ بایت کوچک بودن یا عدم رشد متوازن متناسب فک پایین نسبت به فک بالا باشد و این فک از رشد مطلوبی برخوردار نباشد، از درمان های فانکشنال برای تحریک رشد استخوان استفاده می شود.
چنانچه فردی در طول سنین کودکی خود این مشکل را درمان نکند و دوران رشد و تکامل استخوانی وی سپری شده باشد، آنگاه درمان عارضه فقط با انجام درمان های ارتودنسی ثابت و یا درمان توامان ارتودنسی و جراحی ممکن است.
لازم بذکر است پس از پایان درمان ارتودنسی در چنین بیمارانی، به منظور برطرف کردن صدمات ناشی از تحلیل مینای دندان ها و بهبود زیبایی از دست رفته آنها، ممکن است که نیاز به انجام بعضی درمان های تکمیلی دندانپزشکی نظیر ترمیمی و زیبایی مانند ونیرینگ یا لمینت دندانی نیز مشاهده شود.