مهمترین مرحله در انجام درمان موفق ارتودنسی، تعیین طرح درمان مناسب بر اساس توجه ویژه روی درخواست اصلی وی که باعث مراجعه اش به ارتودنتیست شده می باشد. بدین منظور ارتودنتیست با انجام معاینات دقیق بالینی داخل دهانی و خارج دهانی وی به بررسی تصاویر رادیوگرافی، فتو گرافی و قالب های تهیه شده از دهان و دندان های بیمار اقدام نموده تا بدین نحو بتواند به طرح درمانی برای بیمار خود دست یابد که ضمن حفظ سلامت دهان و دندانهایش، مشکل اصلی وی را نیز که زیبایی بوده برطرف نماید.
درمان ارتودنسی با توجه به میزان فضای مورد نیاز برای ردیف کردن دندان ها به دو دسته درمان همراه با کشیدن دندان و یا بدون نیاز به کشیدن دندان تقسیم می شوند.
به طور کلی، اگر مجموع عرض دندانهای موجود در هر یک از قوس های دندانی، بیشتر از میزان عرض استخوانی محل استقرار آنها باشد، دندانها برای ردیف قرار گرفتن شان بر روی آن قوس، دچار مشکل کمبود جا شده و به ناچار مجبورند که به صورت درهم ریخته و نامنظم در کنار هم قرار بگیرند، اصطلاحا به این حالت شلوغی دندانها گفته می شود. در این موارد اگر میزان فضای مورد نیاز به حدی زیاد باشد که ارتودنتیست نتواند از طریق تکنیک های معمول ارتودنسی آن را تامین نماید، به ناچار طرح درمان ارتودنسی همراه با کشیدن دندان را برای بیمار خود تجویز می نماید.
بدین ترتیب وی با کمک فضای بدست آمده از حذف این دندان، می تواند دندان های دیگر را در قوس دندانی مرتب کرده و در کنار هم بخوبی و زیبایی بچیند. اما اگر فضای مورد نیاز کم باشد ارتودنتیست به کمک روش های درمانی مناسب، کمبود جای بقیه دندان ها را جبران نموده و دیگر نیازی به کشیدن دندان نیست.