دندانهای عقل:
معمولا یک فرد بالغ 18 ساله دارای 32 دندان می باشد که 16 دندان در فک فوقانی و 16 دندان در فک تحتانی قرار دارند. هر دندان در دهان نام و عملکرد مخصوص به خود را دارد؛ دندانهایی که در قدام (جلو) دهان قرار دارد وظیفه گاز گرفتن و تکه کردن غذا و دندانهای خلف (عقب) دهان، آسیاب کردن و مناسب نمودن قوام غذا جهت بلعیدن را بر عهده دارد. معمولا در فکین با اندازه نرمال 28 دندان به راحتی جای می گیرند و هنگامی که 32 دندان در دهان رویش می یابند معمولا با کمبود فضا و احتمالا درد همراه خواهد بود. این دندان ها همان دندانهای آسیاب سوم می باشند که به دندانهای عقل معروفند.
به چه علتی بایستی دندانهای عقلم را خارج کنم ؟
دندانهای عقل آخرین دندانهایی هستند که در قوس دندانی ظاهر می گردند. هنگامی که رویش آنها کامل باشد و از نظر لثه سالم باشند و دارای عملکرد نرمال باشند نیازی به خارج نمودن آنها نیز وجود نخواهد داشت. متاسفانه این وضعیت معمولا کمتر مشاهده می شود. خارج نمودن دندانهای عقل هنگامی که رویش مناسب ندارد و مانعی در برابر رویش طبیعی آنها وجود دارد، ضرورت می یابد. وضعیتها و حالات مختلفی ممکن است مشاهده شود:
1. به صورت روییده و نابجا
2. نيمه رویش یافته (قسمتي از دندان توسط لثه پوشیده شده)
3. تماماً رویش نیافته وجود دارد.(زیر لثه و استخوان قرار دارد)
دندان عقل نهفته:
ممکن است بصورت متنوعی در استخوان قرار گیرد که این وضعیت قرار گیری می‌تواند باعث ایجاد مشکلات زیادی گردد. هنگامی که دندان عقل نيمه رویش یافته می باشد احتمال گیر غذایی و تمیز نشدن زیر لثه اطراف دندان و متعاقب آن در بعضی مواقع حالت آبسه حاد رخ خواهد داد که وضعیت ناگوار، دردناك و خطرناکی خواهد بود.
همچنین برخی عقیده دارند که رویش دندان عقل باعث به هم ریختن ترتیب و نظم دندانها می شود و یا باعث به هم ریختگی دندانهایی که توسط ارتودنسی منظم شده اند می گردد. جدی ترین مشکلی که ممکن است رخ دهد ایجاد تومورها یا کیست ها با منشا دندان عقل نهفته می باشد که منجر به تخریب استخوان فک و سلامتی فرد خواهد شد. خارج نمودن به موقع و زود هنگام این دندانها معمولا از ایجاد این مشکلات پیشگیری خواهد نمود و از میزان عوارض پس از عمل خواهد کاست.
معاینه:
با استفاده از معاینه دهانی و رادیوگرافی های لازم می توان موقعیت دندانهای عقل را مشاهده نمود و در صورت وجود مشکلات در ناحیه و یا ایجاد مشکل در آینده آن را پیش بینی کرد. مطالعات نشان داده است که معاینات و درمان زود هنگام منجر به راحتی و نفع بیمار و کاهش مشکلات و عوارض ناشی از جراحی دندانهای عقل خواهد شد. بهتر است بیماران در سن حدوداً اواسط دهه دوم زندگی مورد معاینه دندانهای عقل توسط دندانپزشک یا ارتودنتیست یا جراح دهان و فک و صورت قرار گیرند.
جراحی و خارج کردن دندانهای عقل:
در اکثر موارد جراحی دندان عقل نهفته تحت بی حسی موضعی قابل انجام می باشد. البته در برخی موارد نیز ممکن است نیاز به آرام بخش و یا بیهوشی وجود داشته باشد که وضعیت دندان نهفته و شرایط عمومی بیمار تعیین کننده خواهد بود. با توجه به وضعیت دندان (جهت خارج نمودن راحت تر) ممکن است قدری برداشت استخوان از اطراف دندان نهفته و برش قسمتهایی از دندان نهفته لازم باشد و پس از خروج دندان نهفته ناحیه لثه ای به علت ترمیم سریع تر و بهتر بخیه می گردد.
جهت کنترل خونریزی یک تکه گاز استریل در ناحیه قرار داده می شود پس از پایان عمل علاوه بر برگه دستورات پس از عمل، نسخه حاوی داروهای مورد نیاز از جمله آنتی بیوتیک و ضد درد و التهاب به بیمار داده می شود و جهت برداشت بخیه ها به بیمار توصیه می گردد که یک هفته بعد مراجعه نماید.